Özel Güvenlik Hizmeti Alma Süreci ve Başvurular
A – 5188 Sayılı Kanuna Göre Özel Güvenlik İzni
Madde 3: Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır.
Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, komisyon kararı aranmaksızın, vali tarafından özel güvenlik izni verilebilir.
Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine hizmet gördürülmesine mani değildir.
Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın azami miktarını ve niteliğini, gerekli hallerde diğer fizikî ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır.
Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az bir ay önce başvurulması şartıyla komisyonun kararı ve valilik onayı ile sona erdirilebilir.
B – Uygulama Yönetmeliğine Göre Özel Güvenlik İzni
Madde 8: Kişi ve kuruluşlar, özel güvenlik izni için valiliğe yapacakları başvuruda özel güvenlik hizmetinin konusunu, özel güvenlik hizmetinin ne şekilde yerine getirileceğini, hizmetin azami olarak kaç personel eliyle yürütüleceğini, ihtiyaç duyulacak silah ve teçhizatın miktar ve niteliğini belirtir.
Valilik tarafından özel güvenlik talebine ilişkin gerekli inceleme yapıldıktan sonra komisyon, özel güvenlik izninin verilip verilmemesine, özel güvenliğin sağlanmasına ilişkin yönteme ve özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısına, bu amaçla bulundurulacak veya taşınacak silahların azami sayısına karar verir.
Genel güvenlik kapsamında korunmanın mümkün olduğu ya da özel koruma ve güvenlik uygulamasının kamu hürriyetlerinin korunması açısından sakıncalı görüldüğü hallerde özel güvenlik izni verilmemesine karar verilir ve bu kararın gerekçesi de belirtilir.
Komisyonun özel güvenlik izni verilmesi ya da verilmemesi yönündeki kararları valinin onayına sunulur. Özel güvenlik izni verilen kişi ve kuruluşlar için Ek-1’deki Özel Güvenlik İzin Belgesi düzenlenir.
Özel güvenlik birimlerinde istihdam edilen özel güvenlik personelinin listesi ve özel güvenlik mali sorumluluk sigortası poliçelerinin birer sureti, personelin göreve başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde valiliğe verilir.
C – Geçici ve Acil Durumlarda Özel Güvenlik İzni
Madde 9: Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde, para veya değerli eşya nakli veya cenaze töreni gibi geçici veya acil hallerde, özel güvenlik izni vali tarafından verilir.
Geçici ve acil hallerde özel güvenlik izni, hizmeti yerine getirecek güvenlik şirketi tarafından alınır. İzin için yapılacak başvuruda koruma ve güvenlik hizmeti verilecek alan, istihdam edilecek özel güvenlik görevlileri ve kullanılacak teçhizat belirtilir. Hizmetin özelliğine ve önemine göre, valilikçe güvenlik planı istenebilir.
Güvenliğin sağlanması için ilgili şirket tarafından öngörülen tedbirlerin yetersiz görülmesi halinde valilik, ilave tedbirler alınmasını veya güvenlik planının değiştirilmesini istemeye yetkilidir.
İznin konusu para ve değerli eşya nakli ise ayrıca, taşınacak silahlar ve kullanılacak araçlar başvuru dilekçesinde belirtilir.
Bankaların özel güvenlik birimlerince gerçekleştirilecek para nakli için özel güvenlik izni alınmaz.
D – 42 Sayılı Genelgeye Göre Özel Güvenlik İzni
1- Özel Güvenlik İzni: Özel güvenlik izni almak için müracaatlar ilgili valiliğe yapılacaktır. Komisyonca alınan kararlar valinin onayı ile yürürlüğe konulur ve Özel Güvenlik Komisyonu Karar Defterine işlenir.
Site ve apartmanlar özel güvenlik izni almadan güvenlik görevlisi görevlendiremezler. Site/apartman genel kurulunun veya yönetim kurulunun kararıyla valiliğe müracaat edilerek özel güvenlik izni alınacaktır. Konutlar için, konut sahibi tarafından müracaat edilmek suretiyle özel güvenlik izni alınabilir. Komisyon tarafından tespit edilecek sayıda güvenlik görevlisi ve silah tahsis edilecektir. Umuma açık içkili işyerleri, Kanunun 8. maddesi gereğince silahsız özel güvenlik görevlisi bulundurmak kaydıyla özel güvenlik izni talebinde bulunabilirler.
Yönetmeliğin 8. maddesinde belirtildiği üzere, özel güvenlik izni için yapılan talep üzerine, güvenliği sağlanacak yerin coğrafi konumu, m² olarak büyüklüğü, ekonomik ve stratejik önemi, şehir merkezine ve en yakın genel kolluk birimine olan uzaklığı gibi özellikleri de göz önünde bulundurularak, özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısına, gerektiğinde bulundurulacak veya taşınacak azami silah sayısına il özel güvenlik komisyonu karar verecektir.
Ancak, il özel güvenlik komisyonu kişi ve kuruluşların talebini de dikkate alacaktır. Özellikle birçok ilde faaliyet gösteren kuruluşların, şubeleri için ilgili kuruluşun güvenlik standartlarının karşılanması ve her ilde farklı uygulamalara meydan verilmemesi açısından, özel güvenlik personelinin sayısı hususunda il özel güvenlik komisyonlarınca mümkün olduğunca başvurudaki talepler dikkate alınacaktır.
Kanunun 3. maddesi ile, kurum ve kuruluşlara özel güvenlik uygulamasını sona erdirme hakkı tanınmıştır. Özel kanunlarında aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, uygulamanın sona erdirilmesi hususunda takdir hakkı ilgili kuruluşa ait olup komisyonların ve valiliklerin özel güvenlik uygulamasının sürdürülmesinde ısrar etme yetkisi bulunmamaktadır.
5188 sayılı Kanunun geçici 1. ve Yönetmeliğin geçici 1. maddesi gereği 2495 sayılı Kanun kapsamında bünyesinde özel güvenlik teşkilatı kurulmuş olan kurum ve kuruluşlara müracaat etmeleri halinde, Yönetmeliğin Ek-1’inde belirtilen Özel Güvenlik İzin Belgesi, Komisyon kararı alınmaksızın verilecektir.
Daha önce 2495 sayılı Kanun kapsamına alınarak özel güvenlik önlemleri ile korunan kurum ve kuruluşlar da 5188 sayılı Kanunun geçici 1. maddesiyle özel güvenlik izni almış sayılmaktadır. Bu kuruluşlar ilave personel ve silah kadrosu talebinde bulunabilecekleri gibi özel güvenlik uygulamasının sona erdirilmesini de isteyebilirler.
2- Özel Güvenlik İzni İçin İstenilecek Belgeler:
A – Kamu Kurum ve Kuruluşlarından İstenilecek Belgeler:
- Talep yazısı (Yönetmeliğin 8. maddesi uyarınca)
- Bağlı bulunduğu bakanlığın/genel müdürlüğün uygun görüşü, kurum KİT ise Hazine Müsteşarlığının uygun görüşü, üniversiteler için YÖK’ün uygun görüşü, il özel idareleri için İl Genel Meclisinin, belediye başkanlıkları için Belediye Meclisinin kararı. İl özel idaresi ve bağlı birimlerinin özel güvenlik kapsamına alınması için İl Valisinin, belediye başkanlıkları ve bağlı birimlerinin özel güvenlik kapsamına alınması için de Belediye Başkanının uygunluk görüşü yeterli kabul edilecektir.
B – Özel Kuruluşlar ve Özel Bankalar İçin İstenilecek Belgeler:
- Kuruluşun talep yazısı (Yönetmeliğin 8. maddesi uyarınca)
- Özel kuruluşların yönetim kurulu kararı veya ortaklarının özel güvenlik uygulaması için almış olduğu karar
- Ticaret Sicil Gazetesinin yayımlanmış bir örneği
